Έχει γίνει μεγάλη συζήτηση από την αρχή της πανδημίας Covid-19 για το εάν θα πρέπει να φοράμε μάσκα προστασίας προσώπου και για το πότε είναι η κατάλληλη στιγμή. Το γεγονός ότι παρατηρείται μια αλλαγή στις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) όσον αφορά στην χρήση της μάσκας μετά την έξοδο από την καραντίνα σε σχέση με τις αντίθετες αρχικές οδηγίες του πριν την καραντίνα, οδηγεί σε σύγχυση. Οι αρχικές απόψεις του ΕΟΔΥ έρχονταν σε αντιπαράθεση με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ο οποίος συνιστούσε χρήση μάσκας σε όλους, ανεξαρτήτως εάν ήταν μολυσμένοι ή όχι από τον κορωναϊό.
Το άρθρο αυτό δεν έχει σκοπό να κρίνει τις αποφάσεις του ΕΟΔΥ. Οι στρατηγοί κρίνονται για τις αποφάσεις τους μόνο μετά τον πόλεμο και όχι κατά τη διάρκειά του.
Οι μάσκες που κυκλοφορούν στην αγορά είναι διαφόρων ειδών.
Οι χειρουργικές μάσκες είναι οι πιο διαδεδομένες. Είναι αυτές που έχουν μια γαλάζια ή πράσινη πλευρά και μια λευκή. Μπορεί να έχουν τέσσερα κορδονάκια για να δένονται πίσω από το κεφάλι ή δύο λαστιχάκια για να πιάνονται πίσω από τα αυτιά μας. Η γαλάζια ή πράσινη πλευρά θα πρέπει να τοποθετείται προς το εξωτερικό και η λευκή πλευρά προς το εσωτερικό. Αυτό γιατί η πρώτη είναι αδιάβροχη και η δεύτερη είναι απορροφητική. Το έλασμα που φέρει η μάσκα σε μια από τις δύο οριζόντιες πλευρές της, θα πρέπει να τοποθετείται στο ύψος της μύτης και να πιέζεται ώστε να εφαρμόσει καλά πάνω στη μύτη. Είναι σημαντικό να καλύπτεται όλο το στόμα και η μύτη από τη μάσκα γι αυτό την τραβάμε ώστε να πάει το κάτω μέρος της λίγο πιο κάτω από το σαγόνι μας.
Οι μάσκες FFP (Filtering Face Piece) είναι μάσκες υψηλότερης προστασίας και ακριβότερες από τις χειρουργικές, γι αυτό και λιγότερο διαδεδομένες. Χωρίζονται σε 3 επίπεδα προστασίας FFP1, FFP2 και FFP3 με βάση την διαφορά στην συγκράτηση των αιωρούμενων σταγονιδίων στην περίπτωση του κορωναϊού με ποσοστά 80%, 94% και 99% αντιστοίχως.
Οι πάνινες μάσκες είναι μάσκες φτιαγμένες από πανί οι οποίες πλένονται και επαναχρησιμοποιούνται. Δεν παρέχουν υψηλή προστασία σε σχέση με τις υπόλοιπες μάσκες, λόγω του περιορισμού στον χρόνο χρήσης τους. Επίσης, λόγω της αναπνοής μας, η πάνινη μάσκα υγραίνεται εύκολα και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι πιο εύκολο να συγκρατήσει στην επιφάνειά της τον κορωναϊό, παρά να τον εμποδίσει. Το πλεονέκτημα τους είναι ότι είναι οικονομικότερες λόγω του ότι πλένονται σε υψηλή θερμοκρασία στο πλυντήριο και επαναχρησιμοποιούνται.
Οποιαδήποτε μάσκα φορέσουμε, το ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ είναι να γνωρίζουμε:
- Πότε θα την φορέσουμε.
- Πως θα την φορέσουμε και θα την αφαιρέσουμε;
- Πως θα συμπεριφερόμαστε όταν την φοράμε.
- Πόση ώρα θα την φορέσουμε.
ΠΟΤΕ θα την φορέσουμε;
H μάσκα είναι σωστό να εφαρμόζεται:
- Όταν είμαστε ασθενείς οι ίδιοι (σε περίπτωση λοίμωξης του αναπνευστικού)
- Όταν φροντίζουμε κάποιον ασθενή με λοίμωξη αναπνευστικού (πρέπει να φοράμε και οι δύο)
- Όταν επισκεπτόμαστε χώρους που υπάρχουν ασθενείς (ιατρεία, φαρμακεία, νοσοκομεία, κέντρα υγείας)
- Όταν ερχόμαστε σε επαφή με άτομα τα οποία ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, διαβητικοί, υπερτασικοί, νεφροπαθείς, άτομα με χρόνιο αναπνευστικό πρόβλημα, ανοσοκατεσταλμένοι)
- Όταν ανήκουμε στις ευπαθείς ομάδες και πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθούμε χώρους υψηλού συγχρωτισμού (μέσα μαζικής μεταφοράς, τράπεζες, ταχυδρομείο, κτλ)
- Όταν ερχόμαστε σε στενή επαφή με άτομο το οποίο θεωρείται ύποπτο κρούσμα κορωναϊού.Δεν χρειάζεται να φοράμε τη μάσκα στο πρόσωπό μας όταν δεν ερχόμαστε σε στενή επαφή με άτομο που θεωρείται ύποπτο κρούσμα. Στενή επαφή ορίζεται ως παραμονή σε απόσταση < 2 μέτρων για τουλάχιστον 15 λεπτά με κάποιον. Επομένως, δεν είναι απαραίτητο να φοράμε τη μάσκα στον δρόμο, στο σπίτι και γενικά όπου δεν υπάρχει στενή επαφή με κάποιον συνάνθρωπό μας ο οποίος θεωρείται ότι μπορεί να έχει μολυνθεί από τον ιό.
ΠΩΣ θα την φορέσουμε και θα την αφαιρέσουμε;
Ο σωστός τρόπος για να φορέσουμε και για να αφαιρέσουμε τη μάσκα είναι να την πιάνουμε ΠΑΝΤΑ και ΜΟΝΟ από τα λαστιχάκια ή τα κορδονάκια της. Δεν θα πρέπει να την πιάνουμε ΠΟΤΕ από τις μεγάλες της επιφάνειες, είτε την πρόσθια είτε την οπίσθια.
Δεν ξεχνάμε να πιέσουμε το μεταλλικό έλασμα για να εφαρμόσει καλά στη μύτη μας και να τραβήξουμε την κάτω μεριά της μάσκας, ώστε να κατέβει κάτω από το σαγόνι μας.
ΠΩΣ θα συμπεριφερθούμε όταν την φοράμε;
Είναι σημαντικό πριν φορέσουμε τη μάσκα, να έχουμε πλύνει καλά τα χέρια μας με σαπούνι-νερό και να έχουμε χρησιμοποιήσει αντισηπτικό.
Κατά τη διάρκεια χρήσης της μάσκας δεν πρέπει να την πιάνουμε με τα χέρια μας στις δύο μεγάλες της επιφάνειες, γιατί υπάρχει κίνδυνος να μεταφέρουμε οποιονδήποτε μικροοργανισμό βρίσκεται στα χέρια μας κατευθείαν στην μάσκα.
Είναι επίσης σημαντικό όταν αφαιρέσουμε τη μάσκα μας, να την πετάξουμε σε κάδο απορριμμάτων ο οποίος να κλείνει με καπάκι.
ΠΟΣΗ ώρα θα την φοράμε;
Είναι προφανές ότι θα πρέπει να φοράμε μάσκα όση ώρα είμαστε εκτεθειμένοι σε μικροοργανισμούς ή όση ώρα ερχόμαστε σε επαφή με υγιείς ανθρώπους εάν είμαστε ασθενείς οι ίδιοι.
Δεν μπορούμε όμως να φοράμε την ίδια μάσκα για πάντα.
Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τη διάρκεια χρήσης της μάσκας. Η επικρατέστερη υποστηρίζει ότι η προστασία της μάσκας αρχίζει να χάνεται 4 ώρες μετά την εφαρμογή της, γι αυτό θα πρέπει να αλλάζει τουλάχιστον κάθε 4 ώρες εάν αυτό είναι εφικτό.
